Halit Kıvanç,
bir aksakal… Gazeteci, radyocu, televizyoncu, yazar olarak yaptığı çalışmalarla
futbol kültürümüzün kurucularından biri. ‘Futbol! Bir Aşk…’ tüm sporseverler
için bir başucu kitabı niteliğinde…
Benim kuşağım Halit Kıvanç’ı
öncelikle TRT’de naklen yayınlanan 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı
Şenliklerinin beyaz saçlı, güler yüzlü, tatlı dilli sunucusu olarak tanıdı. Biz
büyük bir zevkle çocuk şenliklerini izlerken, deneyimli kuşaklar kendisini
medyanın en büyük otoritelerinden birisi olarak anarlardı. Medyanın tozlu
yapraklarını geriye doğru çevirdiğinizde Halit Kıvanç’ın adına sıkça
rastlarsınız. Futbol kültürümüzün kurucuları arasında olması nedeniyle Türk
sporunda çok özel bir yere sahiptir.
Halit Kıvanç; 1925, İstanbul’da
doğumlu… Pertevniyal Lisesi’ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk
Fakültesi’nden mezun olur ama gazeteciliğe gönlünü kaptırarak medyada çalışmayı
seçer. 18 Kasım 1953 tarihinde ‘Türkiye Spor’ adıyla, Türkiye’nin ilk günlük
spor gazetesini yayına koyan ustalar arasında yer alır. Türkiye Spor Yazarları
Derneği’nin kuruluşunda rol oynar. ‘Futbolun Güzellik Yarışması’ olarak gördüğü
dünya kupasını ilk izleyen üç Türk gazeteciden biri olur. Radyodan davet
alınca, kutsal bir güzellik görerek bağlandığını ifade ettiği maç spikerliğine
başlar. Televizyonda yapılan ilk maç yayınında mikrofon Halit Kıvanç’ındır.
Türk yayıncılık tarihinin ilk büyük naklen yayın girişimi olan 1971 Akdeniz
Oyunları’nda ‘Başspiker’ olarak görev yapar. Nice başarılara ulaşır, nice
ilkler gerçekleştirir. Nice büyük ödüller ona aittir.
Futbol! Bir Aşk…
‘Futbol! Bir Aşk…’ Halit Kıvanç tarafından
kaleme alınan en güzel kitaplardan biri… Usta yazar, mesleki yaşam öyküsünün
futbola ilişkin parçasını anıları ekseninde aktarmış. Kitabın ana teması
kendisinin kişisel anıları olsa da, yaşadıklarıyla bağlantılı olarak Türk
futbolunun kurumsal gelişimine ve Türk spor medyasının geçirdiği evrelere de
değinmiş.
Gazeteciliğe başladığı yıllardan
itibaren görevi gereği tanıdığı, seyrettiği, dostluk kurduğu Pele, Maradona,
Cruyff, Eusebio, Beckenbauer, Baba Hakkı, Lefter, Metin Oktay, Yusuf, Cemil ve
daha nice futbol yıldızını unutulmaz maçlar ve kişisel anıları aracılığıyla
tanıtmış, futbol tarihine ilişkin bir seçki sunmuş.
Kitap, radyo spikeri üslubuyla
yazılmış; her sözcükte Halit Kıvanç’ın sesini duyuyormuş gibi hissediyorsunuz.
Tatlı dili, akıcı ve canlı anlatımı sayesinde 400 sayfalık kitap bir çırpıda
bitiyor. ‘Futbol! Bir Aşk…’ bir anı kitabı olarak yazılmış olsa da, içerdiği
bilginin değeri açısından bakıldığında, tarih kitabı olarak da kabul
edilebilir. Kitapta anlatılan onlarca anı içerisinde beni en çok etkileyenlere
kısaca değinmek istiyorum.
Brezilya Milli Takımı Kampında Yıldız Adayı Pele ile Röportaj
1958 Dünya Kupası’nda Brezilya
Milli Takımı kampında Pele ile yaptığı röportaj en ilginç anılardan birisi…
Brezilyalı meslektaşı aracılığıyla röportaj yapmak için kampa giden Halit
Kıvanç, olayı şu şekilde aktarıyor:
‘İki genç
bir köşede oturuyordu… Birisi, orta sahanın beyni Zito; diğeri henüz yedek, 17
yaşında bir delikanlı idi. Gazeteci ve spikerlerin Zito ile konuşmayı yeterli
bularak, 17’lik gencin yanına sokulmadığını görünce insanlık duygusu itti beni
o gence doğru. Yanına oturdum. Kendisine niye “Pele” adını taktıklarını
anlattı, Türkiye’ye ait bir-iki soru sordu, bizim gazeteleri gösterdim. Baktı,
ilgilendi. Brezilyalı spiker fotoğrafımızı çekti. Teşekkür edip ayrıldım.’
Pele, kendisine gösterilen bu
özel ilgiyi hiç unutmayarak, ilerleyen yıllarda Halit Kıvanç ile ne zaman
karşılaşsa kendisine ilgiyle yaklaşmış; Kıvanç’ın jestine jestlerle karşılık
vermiş.
Ali Sami Yen Stadyumu’nun Açılışında Facia Yaşanıyor
Usta
yazar; kitabını tebessüm veren anılarla doldurmuş olsa da, yer yer eleştirel
yaklaşımlarda bulunmaktan geri durmamış. 1963 yılında Ali Sami Yen Stadyumu’nun
açılış günü yaşananlar, belleğinde acı dolu bir anı bırakmış. Şöyle ki; açılış
günü Türkiye ile Bulgaristan arasında oynanan maç öncesinde tribünler akın akın
içeri giren seyircilerle dolar, tribünlerde kimse yerinden kıpırdayamayacak
haldedir. Stadyumdaki yetkililere ulaşılamaz. Tribündeki sosisçinin tutuşan
ocağı çevredeki seyircilerin paniğe kapılmasına neden olunca, ciddi bir facia
yaşanır. Yayın başlamak üzereyken İstanbul Valisi tarafından ‘telaş edilecek
bir olay olmadığı’ yönünde bir bildiri gönderilir ve maç yayınının başında
okunması istenir. Halit Kıvanç bildiriyi okumayı reddeder, gerekçesini ‘stadyumdaki
olayı duymayanlar da duyacak, panik büsbütün büyüyecekti. Çocuğu maça gelen ana-babalar
telaşa düşüp stada koşacaklardı’ şeklinde açıklıyor. Bildiri, Radyoevi
tarafından okunur ve Halit Kıvanç’ın endişesi gerçeğe dönüşür; halk stadyumun
kapılarına koşar, panik artar. Olay sona erdikten sonra suçluların
cezalandırılacağı açıklanır ama kayıpları yerine koymak tabii ki mümkün
değildir.
1966 Dünya Kupası Finali, Telefon
Aracılığıyla Aktarılıyor
Ünlü
Otorite’nin 1966 Dünya Kupası finalinde yaşadığı bir güçlük ise görev bilinci
adına tüm genç profesyonellere örnek olacak nitelikte… Türkiye’deki yetkililer
tarafından bildirimin geç yapılması nedeniyle, İngiltere ile Almanya arasında
oynanan dünya kupası finali sırasında organizasyon yetkililerinden yayın
desteği alınamaz. Halit Kıvanç, İngiliz yetkililer ve yabancı basın
mensuplarının şaşkın bakışları arasında, maçı telefon aracılığıyla anlatır.
Londra ile Türkiye arasında sağlanan telefon bağlantısı aracılığıyla maçın
normal süresi, uzatma dakikaları ve kupa töreni hiçbir sorun yaşanmadan Türk
futbolseverlere aktarılır. Büyük Usta, durumu ‘Türk, her türlü
çaresizlik karşısında bir şeyler yapardı. Yapmıştık da. Maçı telefonla
anlattım. Türkiye’deki teknisyenler ellerinde en güçlü aygıtlar olmasa da
kafalarını kullanır, azmeder ve yapılmazı yaparlar.’ şeklinde ifade
ediyor.
‘Futbol! Bir Aşk…’ genç
sporseverlere kapsamlı ve eğlenceli bir tarih dersi sunarken, yaşlı
sporseverlere derin bir geçmişe özlem yaşatıyor. Azim, ilkeli duruş, tevazu,
inanç ve mesleki sevgiyle ilişkili anılarını aktarırken, genç profesyonellere
başarı yolunda yararlı olabilecek güçlü mesajlar veriyor. Mutlaka okunması
gereken, son derece güzel bir kitap… Özellikle futbola aşık olanlar için…
Yayın Tarihi: 30 Haziran 2015
Yayın Ortamı: İndigo Dergisihttp://indigodergisi.com/2015/06/halit-kivanc-futbol-bir-ask/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder